Mide reflüsü, yaygın bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır ve halk arasında "reflü" olarak da bilinir. Bu durum, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasıyla karakterize edilir ve genellikle göğüs ağrısı, yanma hissi ve ağızda ekşi bir tat gibi semptomlara yol açar. Reflünün temel nedenleri çeşitli olabilir ve bireylerin yaşam tarzından genetik faktörlere kadar değişkenlik gösterebilir.
Reflü Hastalığının Sebepleri Nelerdir?
Reflü hastalığının en önemli nedenlerinden biri mide fıtığı (Hiatal Herni)’dır. Her insanda göğüs boşluğu ve karın boşluğunu ikiye ayıran yapı diyaframdır. Yemek borusunun alt ucu diyaframdaki aralıktan geçip karın boşluğuna geçer ve burada mideyle birleşir. İşte bu aralık normalden geniş olursa midenin bir kısmı bu aralıktan diyaframın üstüne çıkabilir. Buna da mide fıtığı denir. Normalde diyafram mide asidinin yemek borusuna geri kaçmamasına yardımcı olur. Ancak buradaki yapı bozulur ve mide fıtığı oluşursa midedeki asit kolayca yemek borusuna geri kaçar. Bu da asit reflü semptomlarına yol açabilir.
Yemek borusuyla midenin birleştiği noktada kaslardan oluşan doğal bir kapakçık olduğu ve buna alt özofagus sfinkteri (LES) denildiğinden daha önce söz etmiştik. Mide fıtığı olmasa bile bu bölgedeki kasların tam olarak çalışmadığı durumlara bağlı kapakçık yetmezliği oluşabilir (LES yetmezliği). Bu durumda da mideden yemek borusuna asit reflü oluşur.
Bazı yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi reflüye neden olan sebeplerdir. Bunlar;
- Aşırı kilolu olmak ve obez
- Stres
- Gece bir şeyler yemek
- Kahve, çikolata, çay ve gazlı içeceklerin çok tüketilmesi
- Yağlı gıdalar
- Sigara ve alkol kullanımı
- Gebelik
Yeme alışkanlıkları ve beslenme tarzı da reflü için önemli rol oynamaktadır. Bazı yiyecekler ve içecekler LES'i zayıflatabilir veya mide asidi üretimini artırarak reflüye yol açabilir. Yağlı ve kızartılmış yiyecekler, baharatlar, domates ve narenciye ürünleri, alkol, kahve, çikolata gibi gıdalar reflüye zemin hazırlayabilir.
Stres ve anksiyete, mide asidi üretimini artırabilir ve sindirim sistemi üzerindeki baskıyı artırabilir. Bu durum, reflü semptomlarının daha sık ortaya çıkmasına neden olabilir.
Sigara içmek yemek borusundaki mukoza tabakasını tahriş ederek reflü semptomlarını daha da kötüleştirebilir.
Reflünün Belirtileri
Reflü hastalığının tipik ve atipik reflü olarak 2 tane belirtisi vardır.
-
Tipik: Reflüde en sık görülen belirtiler; göğüs kafesinde yanma (Heartburn) ve regürjitasyon (acı su gelme)’dir. Yanma, yemeği takiben birkaç saat sürebilir ve genellikle eğilmek, uzanmak veya ağır kaldırmak gibi durumlarda daha da kötüleşebilir. Regürjitasyon, mide içeriğinin ağıza geri gelmesidir. Özellikle yemekten sonra yatarken daha yaygındır ve bazı durumlarda mide içeriği boğazda tahrişe neden olabilir.
-
Atipik: Ses kısıklığı, farenjit, larenjit, sinüzit, diş çürümesi, ağız kokması, KOAH atakları gibi belirtilerdir. Asit, gırtlağı tahriş ederek ses tellerinde iltihaplanmaya neden olabilir. Reflüye bağlı olarak ağıza gelen mide asidi, ağızda kötü bir kokuya yol açabilir.
Bazı kişilerde belirtiler boyun, sırt ve omuz bölgesinde yanma şeklinde de hissedebilir. Bazı hastalarda kalp ağrısı şeklinde de hissedilebiliyor.
Yemek borusunda oluşan yanma hissi, çoğunlukla aniden başlar ve saatlerce sürebilir. Bu yanma hissi kişinin uykudan uyanmasına sebep olabilir. Mide içeriğinin ağza gelmesi, kusma, hıçkırık diğer reflü belirtileri arasında yer alır.
Reflü ve Gastrit Arasındaki Farklar Nelerdir?
Reflü ve gastrit belirtileri benzerlik gösterir. Bu nedenle hastaların çoğu ikisini karıştırıp yanlış tedavi uygulamaktadır. Bundan dolayı mutlaka doktora başvurulmalıdır. Gastrit belirtileri genellikle açken ortaya çıkar ve şiddetli ağrılara neden olur.
Gastrit, mide iç yüzeyini saran zarın iltihaplanmasıyla oluşur. Çok fazla mide asidi üretilmesi sonucu ortaya çıkar. Aşırı mide asidi, gastrik mukoza ile temas edip hücrelere zarar verir.
Reflü ise tamamen istemsizce mide asidinin yukarı kaçmasıyla ilgilidir. Gastrit mide iltihabı, reflü ise yemek borusunun altındaki kapakçığın istemsizce gevşemesidir.
Reflü ameliyatı var mı?
Reflü ilaçlarının işe yaramadığı durumlarda reflü ameliyatı sıkça karşılaşılan bir durumdur. İlaç işe yarasa bile bazı hastalar kısa yoldan ameliyatı tercih etmektedir. En yaygın reflü ameliyatı, Nişsen Fundoplikasyon’dur. Bu ameliyat sayesinde yemek borusunun altında yer alan kapak güçlendirilir. Bu ameliyat sırasında hastada mide fıtığı da varsa tedavi edilir.
