Reflü semptomlarına sahipseniz (acı su, yanma) ve bu durum hayat kalitenizi ciddi oranda etkiliyorsa yapılacak iki testle doktorunuz size reflü hastalığınız olup olmadığını kesin olarak söyleyebilir. Peki mide reflüsü tanısı nasıl konulur?
Hastayı dinledikten ve onu rahatsız eden durumu ayrıntılı olarak ortaya koyduktan sonra yapılacak en önemli test endoskopidir.
İçindekiler
Endoskopi
Endoskopi tamamen uyutularak yapılır. Siz bir şey hissetmezsiniz. Endoskopide mide fıtığınız olup olmadığı veya yemek borusuyla midenin birşleştiği yerdeki kapakçıkta(LES) bir yetmezlik olup olmadığı kolaylıkla saptanabilir. Mide fıtığı veya kağpakçıkta yetmezlik saptanması tek başına yeterli değildir.
Reflünün en kesin göstergesi özofajittir. Özofajit yemek borusu alt ucunda mide asitinin bu bölgedeki oluşturduğu tahribata bağlı yara oluşmasıdır.
Endoskopide özofajit(yara) görülmediyse, teşhis açısından arada kalınan vakalarda 24 saatlik ph metre testi (asit ölçme testi) uygulaması son derece faydalı olur.
Ph Metre Testi
Endoskopi sırasında siz uyurken burnunuzdan yemek borunuza uzanan ince bir silikon katater yerleştirilir. Bu kataterin ucu yemek borunuzun alt ucundaki kapakçığın hemen üzerinde sonlanır. Bu kateter üzerinizde taşıyabileceğiniz küçük bir cihaza bağlıdır. İşlemden sonra siz normal hayatınıza devam edersiniz. Dilediğiniz şeyi yer içersiniz. Siz günlük yaşantınıza devam ederken alet 24 saat boyunca asit ölçümü yapar. 24 saat sonunda katater çıkartılır ve veriler analiz edilir. Yani teşhis yönünden arada kalınan vakalarda bu test size asit reflünüz olup olmadığını kesin olarak söyler. Bu testin uygulaması yönünden önemli bir nokta eğer mide asit düşürücü bir ilaç kullanıyorsanız en az 5 gün önceden kes
Bu iki test dışında bazı hastalara yemek borusu filmi çekmek ve özofagus monometresi de uygulamak faydalı olabilir. Bazen yemek borusu ve alt özofagus sfinkter fonksiyonunun değerlendirilmesi gerekebilir. Bu noktada manometre son derece önemli bilgiler verir.
Reflü hastalığının tanısına yönelik özellikle bir nokta üzerinde durmak istiyorum. Geçmiş yıllarda reflü hastalığı olmadığı halde bir çok hastaya reflü ameliyatı yapılmıştır . Bunun belli başlı nedenleri var. Bunu örnekler üzerinden açıklamaya çalışacağım.
Örnek 1: Hasta boğazda yanma ve ses gıcıklanması gibi sorunlarla kulak burun boğaz doktoruna gidiyor. Doktor muayenesini yapıyor. Bir şey bulamıyor ve sende reflü olabilir deyip onu bir gastroenteroloğa veya genel cerraha yönlendiriyor. Hasta çok iyi değerlendirilmeden endoskopi yapılıyor. Endoskopide sizde kapakçık yetmezliği var denip hastaya reflü ameliyatı uygulanıyor. Ameliyat sonrası hastanın şikayetleri geçmiyor.
Örnek 2: Hastanın uzun süredir zaman mide yanması, şişkinlik gibi şikayetleri var. Mide koruyucu ilaçlar da kullanmış fayda etmemiş. Hastaya endoskopi yapılıyor. Ufak bir mide fıtığı saptanıyor ve hastaya reflü ameliyatı yapılıyor. Tabiki ameliyat sonrasında hastanın şikayetleri geçmiyor
Bu iki hasta örneğinden vermek istediğim mesaj şudur. Sadece endoskopi ile reflü hastalığı tanısı konulamaz. Hasta etraflıca değerlendirilmeli, mevcut şikayetleri iyi sorgulanmalıdır. Endoskopi ile yeterli bulgu elde edilemeyen hastalarda mutlaka ph metre testi yapılmalıdır.
